Vrijwilligers ouderenzorg in coronatijd

Ineens lucht zij haar hart. Zevenennegentig jaar en nog steeds goed bij zinnen. Een verleden vol huiselijk geweld, alleenstaand moeder na een moeilijke scheiding, armoede. Nu zit ze al een paar weken binnen covid 19 waart rond. Naar buiten durft ze niet, bang om op de grens tussen leven en dood anoniem en eenzaam in de shredder te verdwijnen. De hele dag de tv aan, waarop van de ochtend tot de avond hetzelfde onheilspellende nieuws wordt herhaald. Dan praat er tenminste iemand en wie een menselijke stem hoort leeft. ‘Moet je niet toch eens met een psycholoog of zo praten?’ ‘Liever niet, als ik aan jullie het verhaal kan vertellen is dat vertrouwd en kan er even rust komen in mijn hoofd.’

Het verhaal hakt er stevig in bij Margriet van Gestel en An Huijser, allebei tegen de zeventig en al sinds jaar en dag actief als vrijwilligers in de ouderenzorg, tegenwoordig in de activiteitencommissie van Spirit 55+. Margriet is ook voorzitter van de stichting.

Ze vertellen hun verhaal bijna terloops, wanneer ik Margriet en An spreek, nieuwsgierig als ik ben hoe zij aan de slag zijn gegaan na de lock-down. Ze zien wat zij doen nauwelijks als iets bijzonders. Ze doen de ‘gewone dingen’ voor mensen die dat nodig hebben. En als een gesprek nodig is, dan valt dat niet binnen of buiten het takenpakket, maar dan luisteren ze en leven ze mee. Wat doen ze dan zoal aan ‘weinig bijzonders’ vraag ik?

Margriet en An hebben een bestand opgebouwd van 60 zelfstandig wonende kwetsbare ouderen Centrum breed, waaronder zo’n 10 tegen de negentig tot ver in de negentig. Deze ouderen worden minstens één keer per week gebeld voor een praatje over hoe het met ze gaat en of er wat nodig is. Ze gaan ook langs en nemen dan vaak een klein cadeautje mee, zoals een plantje dat ergens goedkoop op de kop werd getikt. ‘Vinden ze dat wel fijn?’ vraag ik me af. ‘Heel fijn, een cadeau is een teken dat ze bestaan, dat er aan ze gedacht wordt. Een rol koekjes vinden ze ook fijn. Verreweg de meesten zijn erg arm, alleen AOW en dan is schraalhans keukenmeester. Weet je dat in een verpleeghuis € 6,50 per dag is gereserveerd voor alle catering? Dus alles hé tot aan een koekje bij de koffie. Mensen zijn dan ook heel blij als we een feestje voor ze organiseren, zoals een nieuwjaarsborrel, een dagreis naar het strand of een museum. Dan pakken we met behulp van wat subsidie even flink uit. Dat geeft weer sjeu aan hun leven.’

Margriet en An brengen ook eten rond. MBO Rotterdam Zadkine kookt tot de schoolvakantie 100 maaltijden per week die onder arme mensen worden verdeeld. Vijftien daarvan brengen An en Margriet rond aan hun klanten in de auto van An, met z’n tweeën op anderhalve meter van elkaar kan net. ‘Wel raar dat Margriet dan naar de achterbank moest. We zitten al jaren naast elkaar. Op koningsdag hebben we ‘de vrijheidssoep’ rondgedeeld, een feestje!’

‘O ja en er is regelmatig contact met ouderenwerkers en ambtenaren op het gebied van ouderenbeleid. Daar zijn we tevreden over, als we iets vragen wordt er meestal snel actie ondernomen. Zo is een week geleden nog een traplift aangebracht bij een mevrouw die ze nog maar net leerden kennen. Mevrouw wachtte er al jaren op en het wou maar niet opschieten. Een invalide mevrouw kon toch niet naar een vrijstaande MIVA (invalide)woning. Deze is inmiddels verkocht door de coöperatie aan een vader van een zoon die aan de Erasmus is gaan studeren. Er wonen nu 4 alleraardigste studenten, daar niet van, maar toch een vreemde zaak. ‘

‘Op het moment maken we ons zorgen over de duur van het isolement van ouderen. We zouden daar graag wat aan willen doen. Een etentje voor maximaal zes ouderen, als je dat een paar keer doet bereik je er toch best wel veel, zou goed zijn. Laten we lokale ondernemers cateren. Goed plan maar nu nog de praktijk. Het zou in de Jacobustuin kunnen, daar is een invalidetoilet. Die moet dan wel na elk bezoek worden ontsmet, maar dat is te regelen. Dat is wel buiten en een beetje riskant voor het weer. Het zou mooi zijn als we terug kunnen vallen op een grote zaal, zodat we afstand kunnen houden.’

Zalen zijn er wel, bijvoorbeeld in de Kipstraat. Maar WMO Radar houdt het buurthuis gesloten tot 1 september en daar valt geen beweging in te krijgen. De zaal van Atrium kan met een goede reden niet, verpleeghuizen moeten heel voorzichtig zijn. Nog even puzzelen, maar links- of rechtsom we komen er wel uit.’

Rotterdam  17-06-2020